Eind vorig jaar verscheen er een belangrijk rapport met de titel Analyse van klimaatplannen voor de haven van Rotterdam werd gepubliceerd door CE Delft. Dit onderzoek is een van de meest uitgebreide openbare pogingen om een schatting te maken van de Scope 3 broeikasgasemissies van de Rotterdamse haven. Het rapport is online beschikbaar via de website van CE Delft en is opgesteld in opdracht van Stichting Vrienden van XR en Voorvechters voor de toekomst.

De publicatie markeert een belangrijke stap in het verbeteren van de transparantie over de totale klimaatimpact van Europa's grootste haven. Wij prijzen de auteurs van het rapport voor hun initiatief en zijn van mening dat dit werk een noodzakelijke discussie opent over het volledige scala van emissies die gepaard gaan met havenactiviteiten.

Wat zijn Scope 1-, Scope 2- en Scope 3-emissies?

Om de implicaties van dit onderzoek volledig te begrijpen, is het essentieel om de definities van Scope 1-, Scope 2- en Scope 3-emissies te begrijpen, zoals uiteengezet in de Protocol broeikasgassen:

• Scope 1-emissies: Directe broeikasgasemissies van bronnen die eigendom zijn van of beheerd worden door de rapporterende entiteit. Voor de haven van Rotterdam omvat dit brandstofverbranding van schepen en apparatuur in eigendom van de haven.
• Scope 2-emissies: Indirecte emissies van de opwekking van gekochte elektriciteit, stoom, verwarming of koeling verbruikt door het havenbedrijf of aanverwante faciliteiten.
• Scope 3 emissies: Alle andere indirecte emissies die optreden in de waardeketen van de rapporterende entiteit, de volledige levenscyclus (alle stadia die een product of dienst doorloopt, van de winning van grondstoffen, de productie, het transport en het gebruik tot de uiteindelijke verwijdering of het hergebruik) van activiteiten en actoren. Voor havens omvat dit de uitstoot van de productie, het transport en de verbranding van brandstoffen en goederen die de haveninfrastructuur passeren.

Hoe de haven van Rotterdam emissies aanpakt

De Havenbedrijf Rotterdam rapporteert over Scope 1- en Scope 2-emissies binnen haar eigen activiteiten en ondersteunt de decarbonisatie van de industriële havencluster. Deze doelstellingen zijn over het algemeen afgestemd op de Nederlands Klimaatakkoord en Klimaatdoelstellingen van de Europese Unie.

Het Havenbedrijf Rotterdam neemt Scope 3 emissies momenteel echter niet mee in zijn klimaatdoelstellingen of rapportagekader. Deze emissies vallen weliswaar buiten de directe jurisdictie van het Havenbedrijf, maar vertegenwoordigen het overgrote deel van de klimaatimpact van havenactiviteiten. Volgens het rapport van CE Delft zijn meer dan 96% van de emissies in de haven Scope 3-emissies, grotendeels als gevolg van de fossiele brandstoffen die via de haven worden geïmporteerd, verwerkt en geëxporteerd.

Waarom Scope 3-emissies belangrijk zijn

Big picture, "De National Academy of Sciences heeft geschat dat om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te halen, er wereldwijd 10 gigaton kooldioxide per jaar verwijderd moet worden tot 2050, en 20 gigaton kooldioxide per jaar van 2050 tot 2100."(Abouelnaga, 2021, p. 2)

In deze context zijn Scope 3-emissies van cruciaal belang voor het begrijpen van de bredere ecologische en sociale gevolgen van de wereldwijde handelsinfrastructuur. Nu de wereld geconfronteerd wordt met een realiteit die vereist dat elk jaar tientallen gigatonnen CO₂ uit de atmosfeer worden verwijderd, betekent het negeren van de indirecte emissies die worden gefaciliteerd door havens zoals Rotterdam dat de omvang van de benodigde reducties en verwijderingen wordt onderschat. Havens zijn belangrijke facilitators van aanvoerketens van fossiele brandstoffen die bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen, luchtvervuiling en gezondheidslasten over de hele wereld. Deze effecten komen vaak terecht bij gemeenschappen in de buurt van winningslocaties, raffinaderijen, scheepvaartcorridors en industriële complexen.

Door Scope 3-emissies te kwantificeren, kunnen belanghebbenden beginnen met het beoordelen van de werkelijke voetafdruk van havenactiviteiten en mogelijkheden identificeren voor duurzamere logistiek, inkoopbeleid en infrastructuurplanning. Hoewel Scope 3 complex en moeilijk nauwkeurig te berekenen is, is het een noodzakelijke stap in de richting van zinvolle klimaatverantwoordelijkheid.

Naar het volledige rapport

Ga naar om de volledige publicatie te lezen en meer te weten te komen over de bevindingen:

Analyse van Klimaatplannen voor de Haven van Rotterdam [Nederlands] - CE Delft

Analyse van klimaatplannen voor de haven van Rotterdam [Engels] - CE Delft

Ga voor achtergrondinformatie over de campagne voor klimaattransparantie in de haven van Rotterdam naar:

Campagne Havenbedrijf Rotterdam - pleitbezorgers voor de toekomst

Referentie:

Abouelnaga, M. (2021). Verwijdering van kooldioxide: Trajecten en beleidsbehoeften. Centrum voor Klimaat- en Energieoplossingen (C2ES). https://www.c2es.org/document/carbon-dioxide-removal-pathways-and-policy-needs/